Kadra akademicka – regulacje w zakresie nawiązywania stosunku pracy z nauczycielem akademickim
- banaszewska.pl
- 11 cze
- 2 minut(y) czytania
Nauczyciele akademiccy należą do społeczności akademickiej, która tworzona jest wspólnie ze studentami, doktorantami i innymi pracownikami uczelni.
Członkowie społeczności akademickiej mają prawo do wolności nauki, wolności wypowiedzi akademickiej, udziału w organach uczelni, ale także szereg obowiązków takich jak przestrzeganie przepisów wewnętrznych oraz dbanie o dobre imię uczelni.
Nawiązanie stosunku pracy w uczelni odbywa się na zasadach określonych w prawie i statutach uczelni. Z chwilą zatrudnienia – niezależnie od podstawy pracownik staje się częścią społeczności akademickiej i zyskuje określone prawa oraz obowiązki.
Nawiązanie stosunku pracy z nauczycielem akademickim
Nauczyciele akademiccy zatrudniani są na podstawie umowy o pracę. Umowy na czas określony są standardem na pierwsze zatrudnienie jednak zgodnie z ustawą o szkolnictwie wyższym umowa o pracę może trwać maksymalnie 4 lata. Po tym czasie możliwa jest kontynuacja na czas nieokreślony – po pozytywnej ocenie okresowej.
Oceny okresowe są obowiązkowe w uczelni co 4 lata i decydują więc o dalszym zatrudnieniu nauczyciela akademickiego.
Analizując przepis ustawy o szkolnictwie wyższym należy wskazać, że pierwsza umowa o pracę z nauczycielem akademickim w danej uczelni jest zawierana na czas:
nieokreślony albo
określony na okres do 4 lat.
Przepisy ustawy o szkolnictwie wyższym nie przewidują w tym zakresie umowy na okres próbny oraz możliwości zawierania kolejnych umów na czas określony.
W zakresie zawierania umów z nauczycielem akademickim nie obowiązują więc przepisy kodeksu pracy w zakresie czasu trwania umów. Nie znajdzie tu zastosowania także przepis mówiący o tym, że okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony, nie może przekraczać 33 miesięcy, a łączna liczba tych umów nie może przekraczać trzech. Jest to jeden z bardziej złożonych aspektów zatrudniania nauczycieli akademickich. Zakaz nadużywania możliwości zawierania kolejnych umów na czas określony w prawie o szkolnictwie wyższym jest wiec jeszcze bardziej zaostrzony, a ustawa o szkolnictwie wyższym ma w tym przypadku pierwszeństwo przed zastosowaniem kodeksu pracy.
Z punktu widzenia praktycznego oznacza to, że umowa o pracę zawarta po raz pierwszy z nauczycielem na okres do 4 lat nie przekształci się automatycznie na umowę o prace na czas nieokreślony po 33 miesiącach. Uczelnia nie może zawrzeć z nauczycielem akademickim zatrudnianym po raz pierwszy kilku umów na czas określony. Po raz pierwszy można bowiem zawrzeć umowę tylko raz. Należy wiec podkreślić, że każda kolejna umowa zawarta z nauczycielem akademickim powinna być umową na czas nieokreślony. Nie oznacza to braku możliwości aneksowania umowy zawartej z nauczycielem po raz pierwszy. Uczelnia może zawrzeć taki aneks oraz tym samym zmienić warunki umowy zawartej po raz pierwszy.
W sytuacji gdyby uczelnia zwarła kolejną umowę na czas określony należy przyjąć, że zastosowanie będzie miał kodeks pracy, a nie ustawa o szkolnictwie wyższym, a więc umowę uważa się za zawartą na czas nieokreślony. Założenia te mają istotne znaczenie w sytuacji roszczeń pracowniczych. Jeśli bowiem założymy, ze umowa przekształciła się w umowę na czas nieokreślony to w przypadku rozwiązania stosunku pracy za wypowiedzeniem obowiązywać będą inne okresy wypowiedzenia właściwe dla umowy na czas nieokreślony.
Art. 117 ust. 4 ustawy o szkolnictwie wyższym wymienia trzy grupy nauczycieli akademickich, do których przepis art. 25 1 kodeksu pracy nie będzie miał zastosowania:
Nauczyciele zatrudnieni po raz pierwszy na czas określony do lat 4
Nauczyciele, dla których uczelnia nie jest podstawowym miejscem pracy
Nauczyciele pobierający świadczenie emerytalne.
